Okkar skoðun

Sá aðeins af fréttum Ríkissjónvarpsins í gær.  Meðal þess sem ég sá og vakti áhuga minn var frétt um nokkur austfirsk ungmenni sem gerðu kvikmynd um sína skoðun á virkjanamálum fjórðungsins.  Var víst ágætis mynd.  Að því er mér skyldist er skoðun þessara ungmenna sú, að ekki hafi verið rétt að ráðast í Kárahnjúkavirkjun, álver og allt sem þessu fylgir.

Nú hafa sumir, og þá aðallega sunnantil á landinu, haldið því fram að þessi skoðun sé almenn meðal landsmanna og muni verða til þess að skipt verði um landsfeður (foreldra?) í kosningunum í vor.  Í því ljósi þótti mér skondið að heyra þessa eindrengu mótmælendur virkjunarinnar halda því fram að það að hafa slíkar skoðanir þarna fyrir austan væri eins og að vera "hommi á togara".  Ef við fyrirgefum í eitt augnablik skort á pólitískri rétthugsun í þessu orðafæri er gaman að horfa í meininguna á því.  Þau eru meðal mjög fárra með þessa skoðun og vita af því.  Þess utan er auðvitað gott hjá þeim að gera þessa kvikmynd um skoðanir sínar - mun betri leið en margar, t.d. að hlekkja sig við vinnuvélar eða halda uppi tilgangslausu málþófi á Alþingi um málið.

Af þessu tilefni get ég ekki stillt mig um að tjá mig um þessi blessuðu virkjanamál.  Svona prívat og persónulega.  Í fyrsta lagi er ég utan af landi og ég veit hversu fábreytt atvinnulífið þar verður oft.  Tel ég mig þó heppinn með heimaslóðir, því að í kringum Ísafjörð hefur margvísleg menningarstarfsemi blómstrað þrátt fyrir að aðstæður hafi ekki alltaf verið sem bestar.  Hins vegar sé ég hvernig koma stórs álvers, virkjunar og slíks getur orðið lyftistöng fyrir allt samfélagið.  Með Kárahnjúkavirkjun, og sérstaklega álverinu sjálfu, kemur ógrynni fólks.  Sumt af því er erlent, stoppar bara stutt og eyðir mestöllum sínum tíma uppfrá í virkjuninni.  Sumt er hins vegar verkfræðingar, iðnaðarmenn, alls konar fólk og umfram allt fullt af fólki sem mun fara fram á fjölbreytta þjónustu í sínum nýju heimabæjum fyrir austan.  Það mun fara fram á kaffihús, kvikmyndahús, verslanir og skóla fyrir börnin sín.  Fleira fólk mun fara austur til þess að veita þessa þjónustu.  Ungir austfirðingar munu fá tækifæri til að sækja þessa þjónustu í heimabyggð.  Þurfa ekki að fara til Reykjavíkur til að sækja menntun.  Geta fengið störf við hæfi í eigin byggðalagi.  Draumur í dós.  Eftir því sem verslun og þjónusta mun byggjast upp fyrir þetta fólk mun svæðið líka verða meira aðlaðandi fyrir fólk og það mun streyma þangað og auðga mannlífið enn frekar.

Vissulega er slæmt að byggðalög treysti um of á eitthvað eitt og margir hafa bent á að hugsanlega ætti frekar að ýta undir ferðaþjónustu frekar en að horfa eingöngu á álið.  En ég spyr - er ekki hægt að ýta undir ferðaþjónustu líka, þó álverið sé þarna?  Það er nóg að sjá þó að eitt álver og ein smávirkjun sé þarna lengst uppi á hálendi.  Engin ástæða til að draga þetta niður þó að mönnum finnist að það eigi að ýta undir eitthvað fleira líka.

Ef einhver kæmi með ferðaþjónustuhugmynd sem veitti álíka mörgum og fjölbreyttum starfskröftum atvinnu á svæðinu eins og álverið fengi hann örugglega eins mikinn eða meiri stuðning stjórnvalda og álverið.